AGAÇLAR
KÖKNAR
YETİŞME BÖLGELERİ
Köknar, çamgiller familyasının (Pinaceae) bir alt türüdür ve dünya çapında 55 farklı türü vardır. Fakat iğneye benzer yaprakları sayesinde bu türlerden kolayca ayırt edilebilir. Bu ağaç türü Kuzey ve Orta Amerika’da, Avrupa’da ve Asya’nın nemli yüksek rakımlı serin bölgelerinde kolaylıkla bulunur.
İTHALAT VE İHRACAT HACMİ
Köknar ağacının başlıca üreticileri Rusya, Ukrayna, Türkiye, Romanya ve Almanya’dır. Dünya üzerinde geniş yayılıma sahip olması ve çok fazla tercih edilmesi sayesinde hemen hemen her ülkenin envanterinde yerini almakta olan bu ağacın başlıca alıcıları arasında ise İran, Hindistan, Mısır, Pakistan bulunur.
ÖZELLİKLERİ VE YAPISI
Köknar sert ve sıkı yapılı ağaç türlerinden bir tanesidir. Gövdeleri dolgun ve düzgün olan köknar ağacının uzunluğu 30 m yüksekliğe, gövde çapı ise 100 cm çapa kadar ulaşabilir. Çevresel koşullara ve türlerine göre ortalama yaşam süresi 200 yıl kadardır. Ağacın yaş ağırlığı 700 ile 740 kg/m³ aralığında, kuru ağırlığı ise 420 ile 460 kg/m³ aralığında değişkenlik gösterebilir. Diri odunu 5-10 cm genişlikte, sarımsı ile kırmızımsı beyaz renktedir. Öz odunu ise kırmızımsı sarı renginden kahverengimsi kırmızı renge doğru giderek koyulaşır. Odunu açık havada kurutulduğunda renklenme oluşabilir. Fırın kurutmada ise düşük sıcaklıklar kullanılmalıdır. Köknar ağacının kendisi ve işlenmiş şekli oldukça dayanıklıdır. Fakat diri odunu mantar ve böceklere karşı hassastır.
İŞLENMESİ
İşlenme özellikleri bakımından Ladin’e benzerlik göstermektedir. Köknar ağacının ahşabı kolay işlenir. Ayrıca hafif ve yumuşak olmasından dolayı çivileme ve vidalama özelliği iyidir. CNC tornada, el aletlerinde ve makinelerde kolaylıkla işlenmektedir. Kolay işlenebilen bu ahşabın boyanma ve yapıştırılma özellikleri de gayet iyidir. Köknar ağaçlarını daha özel kılan özellik lif yapılarıdır. Çatlama yapmayan odun kalitesi ile her sektör için önemli bir ağaç türüdür. Köknar ahşabı yıllar geçse bile şeklini korur ve her türlü ortama bozulma yaşamadan uyum sağlamaktadır.
KULLANIM ALANLARI
Köknar ağacı genelde binalarda yapılarında, marangozlukta, doğramacılıkta ve kapı yapımında kullanılır. Özellikle Amerikan kapılar bu alanda bütünleştiği kapı türüdür. İskele kalıplarında da suya dayanıklığı sayesinde rahatlıkla kullanılabilmektedir. Ayrıca köknar ağacı uzun yıllar boyunca nemli ve sıcak hava değişimlerinde sorunsuz bir şekilde kullanılır.